zaterdag 12 augustus 2023

Zwarte nachtschade (Solanum nigrum)

De zwarte nachtschade is een algemeen voorkomende eenjarige plant uit de nachtschadefamilie (Solanaceae). Tot deze familie behoren ook de aardappel, de tomaat, de aubergine, paprika's en rode pepers. Alle leden van de nachtschade hebben iets giftigs, maar niet elke soort heeft hetzelfde giftige onderdeel.

Engels: Black nightshade and Green Nightshade
Frans: Morelle noire et Morelle de Schultes
Duits: Schwarzer Nachtschatten und Haariger Schwarzer Nachtschatten


Zwarte nachtschade
Zwarte nachtschade
 

Zwarte nachtschade: beschrijving

De plant kiemt pas in het late voorjaar en groeit snel uit tot een bossig kruid, dat zijn grootste omvang in de late herfst bereikt. Bij nachtvorst sterft de plant af. Je vindt deze pionier in ruigten, op omgewerkte grond, akkers, bermen en andere ruderale plaatsen. 


Zwarte nachtschade in de binnenstad
Zwarte nachtschade in de binnenstad


De stengels zijn onderaan meestal kaal, maar de jongere delen zijn behaard met naar boven gekromde aanliggende haren. De eironde tot driehoekige bladeren zijn golvend getand.


Blad en bloem van de zwarte nachtschade
Blad en bloem van de zwarte nachtschade


De witte bloempjes hebben vijf puntige, naar achteren gebogen kroonbladen. De teruggebogen kroonbladen zijn wit tot vuilwit met gele helmhokjes. Na de bloei (juni tot september) ontwikkelen zich hieraan eerst groene, later zwarte bessen. De kelkbladen omsluiten de giftige bessen niet.

Opgelet!!!

Zwarte nachtschade kan verward worden met de Beklierde nachtschade (Solanum nigrum subsp. schultesii)In de vorige eeuw is deze soort vanuit Zuid- en Oost-Europa onze steden binnengedrongen en heeft daar op veel plaatsen de zwarte nachtschade verdrongen. De beklierde nachtschade heeft zwakker kantige stengels en die stengels zijn dicht bedekt met lange, afstaande klierharen en gewone haren.
Lees meer: https://www.stadsplantenbreda.nl/products/beklierde-nachtschade/

Ook verwarring met harig- of kaal knopkruid is mogelijk. Ze bloeien in dezelfde periode met kleine witte bloemetjes en hun bladeren lijken wat op elkaar. Je ziet ze ook op gelijkaardige plaatsen in de stedelijke omgeving. Aan de vorm van de bloemen kan je ze echter goed onderscheiden.  De witte bloemblaadjes van de nachtschade zijn duidelijk naar achteren gebogen.


Bloem van de zwarte nachtschade
Bloem van de zwarte nachtschade
 

Zwarte nachtschade: culinair

De bessen worden in sommige landen als lekkernij gegeten en in andere landen als giftig beschouwd. Vroeger werden ze bij ons ook ‘heksenerwten’ genoemd, mogelijk om kinderen af te schrikken. Aangezien er onder experten geen eenduidigheid is over de giftigheid van de rijpe bessen is het sterk afgeraden om ze te gebruiken. De groene bessen kunnen zelfs dodelijk zijn.
Zwarte nachtschade in de kruidengeneeskunde:
In de Europese traditionele geneeskunde werd de plant gebruikt als een sterk zweetdrijvend, pijnstillend en kalmerend middel met krachtige verdovende eigenschappen. Het sap van de plant werd gebruikt bij zweren en andere huidaandoeningen.

Bronnen:

https://nl.wikipedia.org/wiki/Zwarte_nachtschade
https://wildeplanteninbrugge.blogspot.com/search/label/Zwarte%20nachtschade
https://wilde-planten.nl/zwartenachtschade.htm
https://www.stadsplantenbreda.nl/products/beklierde-nachtschade/
https://www.naturetoday.com/intl/nl/nature-reports/message/?msg=28329

 

Geen opmerkingen: